Vijfde gevoelens

Caballero, is de sigaret

Voetbal in de jaren 80. Trainers in regenjassen. Adrie van Kraaij in Oranje. En Jan Peters. Twee keer zelfs. Simon Kistemaker en Barry Hughes. Wageningen in de Eredivisie. Gerdo Hazelhekke. QuickTopstars uit Hengelo (met spekrand). Halflege stadions. De gebroeders Molenaar. Wastora. Thijssen en Muhren. FC Amsterdam. Ajax in de Meer. Jan Zwartkruis. Verval. Hooligans.

Maar ook: eredivisievoetbal om de hoek. Go Ahead Eagles in de Adelaarshorst was een uitwedstrijd waar de meeste clubs in de eredivisie tegen opzagen. Het team van Joop Brand, met spelers als Dick – Knakkie – Schneider, Johnny Oude Wesselink, Henk ten Cate, en natuurlijk Cees van Kooten, was vaak een lastig te nemen horde. Twee van deze vier zijn trouwens ooit nog trainer geweest bij de voorgangers van FC Zutphen.

Waar we anno 2022 verwend zijn qua eredivisievoetbal in het oosten en noorden, met maar liefst 9 van de 18 clubs uit deze regio, dit was anders in de jaren 80. Go Ahead, Twente, Groningen en Vitesse waren redelijke zekerheidjes, PEC Zwolle, de Graafschap en NEC soms, en dat was het wel. Cambuur, Heerenveen en Heracles (en in die tijd ook nog Veendam) was toch vooral Eerste Divisie, en Emmen speelde zelfs nog in de amateurs.

Maar Go Ahead Eagles was de club waar ik mijn eerste stappen mocht zetten als het ging om het kijken naar voetbal in een echt stadion. Voor een rijksdaalder op de ‘Jongensrang’. Jongensrang, want meiden hadden niks te zoeken bij het voetbal in die tijd. Uit de speakers schalde ‘Caballero, is de sigaret’, en ‘Karel Lassche, voor al uw speelautomaten’. Reclame voor een sigarettenmerk, nu ondenkbaar maar toen verre van bijzonder. Ik kan het melodietje nu nog meezingen. Je kaartje kocht je trouwens ook bij de sigarenboer. In mijn geval bij Voskamp, aan het stationsplein.

En toch was de promotie van de sigaret niet het meest bijzondere aan een avondje Adelaarshorst begin jaren 80. Want niet alleen was het stadion aan de Vetkampstraat een tamelijk vervallen zooi (de ‘Jongensrang’ was een onoverdekte statribune die niet veel meer was dan een modderig heuveltje), het was ook de tijd waarin hooliganisme zijn lelijke kop begon op te steken. En laat de Eagles Jongensrang nou net gesitueerd zijn op de ‘uittribune’? Jawel, de bestuurders in Deventer vonden het blijkbaar een goed idee om kinderen van een jaar of 12, 13 los te laten op de harde kernen van Ajax, Feyenoord, FC Den Haag en FC Utrecht. En u dacht dat sigarettenreclame de grootste zonde was?

Want daar stond ik dan, soms met een vriendje, maar vaak gewoon in m’n eentje (met een pa bij de NS had ik gratis reizen per trein, dus een avondje voetbal kostte letterlijk slechts 2 Gulden 50!) tussen de harde kernen van Ajax of Feyenoord. Begeleid vanaf het stadion door de ME op paard, een hoop herrie, en inderdaad, doorgaans ook een hoop geweld. Vooral mijn herineringen aan de Feyenoord aanhang uit die tijd zijn niet best. De F-side was vooral veel humor, de PSV aanhang was vrij klein, maar onder de Feyenoord aanhang zat toen een hoop ongelooflijke agressiviteit.

En daar stond ik, als ventje van een jaar of 13, 14, dus gewoon tussen. Nauwelijks voor te stellen toch? En toch, alhoewel je er letterlijk tussen stond, ik kan me niet herinneren me ooit echt bedreigd gevoeld te hebben. Want wat je ook zag was dat onder de harde kernen van deze clubs, ook bij die van Feyenoord, altijd wel een aantal mannen liepen die er voor zorgden dat de ‘kleintjes’ niets overkwam. Het was eigenlijk vooral heel stoer. Vond ik.

Een kompleet verschil met nu. De stadions zijn natuurlijk sowieso een stuk mooier en luxer, kinderen staan uiteraard niet meer tussen de harde kern van de uitsupporters, en sowieso is een bezoek aan een stadion veel meer een familieaangelegenheid vergeleken met 1980 en de jaren daarop. Zelf mag ik hopelijk a.s. zaterdag voor het eerst een echt feestje ‘live’ meemaken, als ‘mijn’ clubje Exeter City FC kampioen wordt in de Engelse League 2. Thuis tegen Port Vale, omringd door 4.000 zingende en hossende supporters op de ‘Big Bank’, de grootste statribune in het Engelse voetbal. Want hoe luxe de stadions ook, voetbal staand kijken is toch het summum. Vooral als je wint!